Podhalanie zasłużeni dla polskiej kultury

Odznaka „Zasłużony dla Kultury Polskiej” przyznawana jest przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego osobom wyróżniającym się w tworzeniu, upowszechnianiu i ochronie kultury.

O odznaczenia dla podhalańskich twórców wnioskowała Rada Powiatu Tatrzańskiego. Z rąk Doroty Ząbkowskiej, która w Ministerstwie odpowiada za kulturę ludową otrzymali je:

Monika Stanisławska-Pitoń – artystka zajmująca się rysunkiem, malarstwem, fotografią oraz tkaniną artystyczną, Anna Stopka-Słowińska – malarka na szkle, Piotr Haza – muzykant, prymista grający też na instrumentach pasterskich (koza i piszczałki), Tadeusz Bukowski-Grosek- piewca kultury podhalańskiej, instruktor i członek zespołów regionalnych, Zofia Fortecka – malarka na szkle oraz zespół Polaniorze z Kościeliska.

Sylwetki odznaczonych:

Monika Stanisławska-Pitoń – wszechstronna artystka, zajmująca się rysunkiem, malarstwem, fotografią oraz tkaniną artystyczną. Absolwentka Łódzkiej Akademii Sztuk Pięknych – wydział tkaniny i ubioru. Członek Związku Artystów Plastyków. Swe prace przedstawiła na licznych wystawach indywidualnych i grupowych.

Anna Stopka-Słowińska – urodzona i wychowana w Kościelisku; pod wpływem znanego artysty malarza Adama Słowińskiego (który był jej stryjem) zaczęła malować na szkle w 1987 roku. Jej prace przedstawiają sceny rodzajowe z życia mieszkańców Podhala(wesela, tańce, polowania) a także portrety górali Zbójnickich „frajerek”, legendarnych postaci. Obecnie artystkę fascynują postaci świętych, szczególnie upodobała sobie madonny, najczęściej przedstawiane w góralskim odzieniu lub w szatach królewskich. Prócz tematyki sakralnej przedstawia także ptaki i kwiaty. Głównie na tle pejzażu górskiego. Artystka ma w swym dorobku szereg nagród i wyróżnień. Obrazy Anny Stopki Słowińskiej trafiły do Watykanu. Zostały wręczone papieżowi Janowi Pawłowi II.

Piotr Haza – muzyk góralski; prymista grający też na instrumentach pasterskich (koza i piszczałki). Członek zespołu „Giewont”. Uczy młodzież gry tradycyjnej. Laureat konkursów kapel podkreślając troskę o dziedzictwo czyli między innymi nuty starodawne; członek Stowarzyszenia Twórców Ludowych.

Tadeusz Bukowski-Grosek- piewca kultury podhalańskiej, instruktor i członek zespołów regionalnych. Także poeta i autor książek o tematyce regionalnej oraz sztuk teatralnych. Absolwent Studium Folklorystycznego w Nowym Sączu. Działacz społeczny. Jest znawcą instruktażu tańca, śpiewu i obyczajów góralskich. Członek Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Laureat nagrody Honorowej im. Oskara Kolberga. Członek jury przeglądów zespołów regionalnych.

Zofia Fortecka – mieszka i tworzy w Zakopanem na Krzeptówkach obok własnej Galerii, którą prowadzi Malarka ściśle związana z Podhalem, tworzy miniatury na szkle, komponując tryptyki, krzyże, inspiruje się także sztuką bizantyjską, romańską i gotycką. W miniaturach doszukać się można wątków biblijnych, żywotów świętych, średniowiecznych legend. Pracownia Artystki znajduje się na Szlaku Dziedzictwa Kulturowego. Prace Pani Zofii Forteckiej można oglądać między innymi w zbiorach Muzeum Tatrzańskiego, Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Śląskiego w Katowicach, Muzeum Miejskim w Hama-mat-su (Japonia), w kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą (USA, Izrael, Meksyk , Australia). Promotorka naszego regionu i ambasadorka podhalańskiej ziemi.

Polaniorze –Zespół Polaniorze powstał w dniu 13 czerwca 1977roku na wniosek członków Związku Podhalan. Nieprzerwanie od tego czasu do dzisiaj działają bardzo prężnie. Od roku 1998 zespół Polaniorze prowadzą Maria i Stanisław Krupowie. Zespół nieprzerwanie odgrywa bardzo ważną rolę społeczną i integruje środowisko lokalne w dbałości o tradycję. Zespół skupia w swym składzie rody Sobczyków, Kordusiów, Karpieli, Bukowskich, Łukaszczyków, Stopków i innych.

Laureaci licznych nagród:
1978 MFFZG- I nagroda Złota Ciupaga
1979 – Festiwal na Węgrzech I nagroda
2016- I miejsce- Taniec Zbójnicki
Współorganizatorzy cyklicznych imprez- Przednówek w Polanach, Święto Lasu, Watra Tatrzańska, Polaniarski Osod, Majowe Granie, Letnie Spotkania z Folklorem.

pk/r/ zdj. Piotr Korczak