Noworoczne spotkanie u nowotarskiego starosty (zdjęcia)

Przez dwa lata - ze względu na pandemię COVID-19 - z dorocznych spotkań starostwo musiało rezygnować, teraz tradycji znów stało się zadość.

- Dziękuję parlamentarzystom, samorządowcom, w szczególności burmistrzom i wójtom, przedstawicielom służb, inspekcji i straży, powiatowym jednostkom, pracownikom starostwa powiatowego, przedstawicielom organizacji pozarządowych i wszystkim zaangażowanym w rozwój naszej powiatowej wspólnoty samorządowej. Życzę wszystkim wszystkiego najlepszego w rozpoczynającym się roku - kończył Krzysztof Faber swoje długie, podsumowujące miniony rok wystąpienie, które w całości przytaczamy poniżej.

Tradycyjnie centralnym punktem uroczystości było wręczenie Medali Pamiątkowych Podhala tym, którzy do sukcesów powiatu się przyczyniają. W tym roku otrzymali je: Karolina Kowalczyk, Robert Kowalczyk, Andrzej Budz i Adam Dudek. Nagrodą Starosty uhonorowano natomiast Huberta Guzika.

Również zgodnie z wieloletnią tradycją, wręczono dyplomy za osiągnięcia w systemie współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży za rok szkolny 2021/2022.

Prowadzone przez Marcina Kudasika spotkanie okrasiły muzyką podhalańską i orawską kapele góralskie.
Uzasadnienia przyznania medali i nagród oraz pełny tekst przemówienia Krzysztofa Fabera - poniżej.

p/

Medale Pamiątkowe Podhala:

Karolina Kowalczyk - z wykształcenia i zamiłowania etnolog badający tradycyjną kulturę ludową, traktując ją jako drogowskaz we własnym życiu. Rozkochana w muzyce tradycyjnej. Wokalistka. Śpiew, który jest wyrazem czystych emocji i autentyczności, wynika z potrzeby jej duszy. Działacz regionalny i kulturalny popularyzujący Orawę. Współpracuje z lokalnymi zespołami regionalnymi udzielając wskazówek odnośnie tańca, śpiewu. Tworzy i współtworzy programy tych zespołów. Uczy najmłodsze pokolenie poszanowania dla kultury ludowej i miłości do niej. Współpracuje również jako instruktor z zespołami regionalnymi spoza Orawy. Jest członkiem i opiekunem Orawskiej Grupy Teatralnej, która skupia aktorów - amatorów z terenu Orawy. Autorka artykułów na temat szeroko rozumianej kultury ludowej, m.in. w: Między dworem a wsią. Na styku kultury chłopskiej i szlacheckiej, Zubrzyca Górna 2017 r., Kultura w Lipnicy Wielkiej na przestrzeni dziejów, Lipnica Wielka 2018 r., Strój górali orawskich Orawskie Centrum Kultury Kraków - Jabłonka 2018 r., Strój Górali Babiogórskich [w:] Krakowiacy, Lachy, Górale - stroje wsi małopolskiej t. VI Nowy Sącz 2020 r., „Wielokulturowe krajobrazy Orawy” - Orawskie Centrum Kultury - Jabłonka 2018 r. Zastępca redaktora naczelnego prasy lokalnej „Gminne Nowiny”. Na codzień dyrektor Gminnego Centrum Kultury w Lipnicy Wielkiej.

Robert Kowalczyk - orawski regionalista, muzykant, animator kultury, dziennikarz, poeta i prozaik. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz Międzywydziałowe Studia Dziennikarskie w Krakowie. Pierwszy prezes Oddziału Górali Orawskich Związku Podhalan w Lipnicy Wielkiej. Redaktor naczelny czasopisma „Moja Orawa”. Założyciel Młodzieżowego Zespołu Folklorystycznego „Orawiacy” w Lipnicy Wielkiej. Obecnie prowadzi Orawską Grupę Teatralną im. Emila Kowalczyka. Pisze i reżyseruje sztuki teatralne i widowiska (m.in. Na Orawie dobrze, Wojna o Stańcową, Myśli Piotra Borowego, Otello po orawsku). Zadebiutował tomikiem wierszy Idym w Orawe (Kraków 2002), wydał zbiór opowiadań Nieopodal (Kraków 2011). Odznaczony odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, nagrodą im. Henryka Cyganika, Laurem Babiogórskim, pasowany na „zbójnika” w Bukowinie Tatrzańskiej.

Andrzej Budz - muzykant, multiinstrumentalista, lutnik, twórca i rekonstruktor instrumentów pasterskich, tancerz i śpiewak. „Żywa encyklopedia” wiedzy o budowie instrumentów góralskich. Przewodnik Tatrzański. Twórca tworzący dudy podhalańskie oraz wszelkiego rodzaju instrumenty pasterskie. Przewodnik Tatrzański klasy III. Andrzej Budz przekazuje swoją wiedzę młodym adeptom sztuki budowania instrumentów. Prowadził warsztaty zorganizowane przez Powiatowe Centrum Kultury w Nowym Targu, Centrum Kultury Gminy Czorsztyn a także warsztaty w Szczawnicy. Jego instrumenty prezentowane były na wielu wystawach w Polsce. Pan Andrzej bierze udział w projektach prezentujących tradycyjną muzykę podhalańską. Uczestniczy w koncertach oraz prezentacjach podczas których gra i opowiada o pięknie góralskiej muzyki oraz tradycyjnych dla tego regionu instrumentach pasterskich. Jako muzyk Andrzej Budz nagradzany był wieloma nagrodami z których najważniejszymi są: Baszta w kategorii multiinstrumentalista I miejsce na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym. Dwa Złote Żywieckie Serca – Nagrody Główne na Festiwalu Folkloru Górali Polskich w Żywcu. Razem z zespołem „Śwarni” z Nowego Targu jest zdobywcą „Złotej Ciupagi” a także I miejsca w kategorii instrumentalista na „Sabałowych Bajaniach” w Bukowinie Tatrzańskiej. Jest laureatem I miejsca w Konkursie „Nuta Dunajca” w Maniowach. Zdobył pierwszą nagrodę w IV oraz V Ogólnopolskim Festiwalu Dud Polskich w Zbąszyniu. W Konkursie gry na instrumentach pasterskich w Ciechanowcu zdobył II nagrodę. Jest laureatem I nagród w Konkursie Muzyk Podhalańskich w Nowym Targu. Zwyciężył zdobywając I miejsce w Konkursie Gry na Instrumentach Pasterskich podczas konkursu „Przednówek w Polanach” oraz I Nagrodę na IV Ogólnopolskim Festiwalu Dud Polskich w Zbąszyniu. Laureat Ogólnopolskiego Festiwalu Kultury Ludowej „Jawor u źródeł kultury” w kategorii instrumentalista jako reprezentant Polskiego Radia Kraków.

Adam Dudek - wychowawca, nauczyciel, sędzia sportowy, trener - człowiek z pasją - zajmujący się od zawsze wychowaniem dzieci i młodzieży. Wieloletni pracownik Domu Dziecka i Szkoły Specjalnej w Nowym Targu oraz Powiatowego Młodzieżowego Ośrodka Sportowego, Powiatowego Szkolnego Związku Sportowego i Powiatowego Centrum Kultury w Nowym Targu. Całe swoje życie własnym przykładem propagował wychowanie dzieci i młodzieży przez sport. Jest organizatorem wielu zawodów. Wielka rzesza wychowanków zawdzięcza Panu Adamowi szansę na sportowy sukces i dobre życie. Sportowiec, nauczyciel, wychowawca, organizator, koordynator , Człowiek gór. Mistrz - człowiek z pasją, wytrwałością, konsekwencją i zamiłowaniem, które zapewniły mu sukcesy w życiu osobistym i zawodowym. Adam Dudek był wielokrotnie nagradzany i odznaczany za osiągniecia w pracy oświatowo - wychowawczej i sportowo - turystycznej. Między innymi: Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Nagrodą Ministra Oświaty i Wychowania, Brązową Odznaką Ministra Sportu oraz licznymi medalami za zasługi dla sportu szkolnego.

Nagroda Starosty

Hubert Guzik - nowotarżanin, uczeń Szkoły Podstawowej nr 3 im. J. Pawła II w Nowym Targu (Kowaniec). Urodzony w 2008 r. Przynależy do Klubu Strzeleckiego Jura Kochcice. Jest licencjonowanym zawodnikiem Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego w konkurencji Olimpik Trap, Olimpik Skeet i Compak Sporting.

Hubert Guzik poprzez wiele poświęceń, wyrzeczeń i wkładu pracy jest jednym z najbardziej rozwijających się zawodników w Polsce w sportach strzeleckich. Jego osiągnięcia są zauważane przez wybitnych strzelców naszego kraju jak też mistrzów olimpijskich w tej dziedzinie sportu.

W ostatnich dwóch latach bierze udział w zintegrowanych konsultacjach szkoleniowych z kadrą narodową pod kierownictwem trener Kadry Polski Iriny Yuchatowej oraz w konkurencji SKEET - Mirosława Rzęskowskiego wicemistrza olimpijskiego z Atlanty (1996 r.).

Hubert Guzik jest w fazie przygotowań do startów w sezonie 2023 - będzie startował w najważniejszych ogólnopolskich zawodach i będzie reprezentował nasz kraj na arenie międzynarodowej.

Najważniejsze osiągnięcia Huberta na arenie międzynarodowej: Puchar Świata CompakSporting - Rezeknes - Łotwa - 4 miejsce indywidualnie, Puchar Świata CompakSporting - Pretoria - Afryka - srebrny medal drużynowo oraz 4 miejsce indywidualnie, Puchar Świata CompakSporting - Wilno - Litwa - srebrny medal indywidualnie, Puchar Świata CompakSporting - Kreta - Grecja - złoty medal indywidualnie oraz srebrny medal drużynowo.

Na arenie ogólnopolskiej: Mistrzostwa Polski w kombinacji myśliwskiej FITASC - Kochcice - złoty medal indywidualnie, Mistrzostwa Polski CompakSporting - Brzeszcze - złoty medal indywidualnie, Mistrzostwa Polski Juniorów - Suchodół - złoty medal indywidualnie w pięcioboju myśliwskim w konkurencji śrutowej i kulowej, Międzywojewódzkie Mistrzostwa Młodzików - Tarnów - Kochcice - Trap Olimpijski 75 - srebrny medal, Skeet Olimpijski 75 oraz Trap Olimpijski 75 MIX - złote medale i wiele innych.

Dyplomy za osiągnięcia w systemie współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży za rok szkolny 2021/2022

Ośrodek Sportowy Nowy Targ - koordynator Marek Danielczak

Marta Sokołowska - dyrektor I Liceum Ogólnokształcącego im. Seweryna Goszczyńskiego w Nowym Targu, Szymon Pohrebny - nauczyciel I Liceum Ogólnokształcącego im. Seweryna Goszczyńskiego w Nowym Targu, Marzena Waksmundzka - dyrektor Zespołu Szkół Ekonomicznych w Nowym Targu, Tadeusz Kalata - nauczyciel Zespołu Szkół Ekonomicznych w Nowym Targu, Ryszard Gruszka - dyrektor Zespołu Szkół Technicznych i Placówek im. Stanisława Staszica w Nowym Targu, Bogusław Kaleta - nauczyciel Zespołu Szkół Technicznych i Placówek im. Stanisława Staszica w Nowym Targu, Urszula Sięka - dyrektor Szkoły Podstawowej nr 5 im. Konfederacji Tatrzańskiej w Nowym Targu, Piotr Obrochta - nauczyciel Szkoły Podstawowej nr 5 im. Konfederacji Tatrzańskiej w Nowym Targu, Robert Furca - dyrektor Szkoły Podstawowej nr 11 im. Żołnierzy Armii Krajowej w Nowym Targu, Bartosz Gotkiewicz - nauczyciel Szkoły Podstawowej nr 11 im. Żołnierzy Armii Krajowej w Nowym Targu, Lidia Kamoń - dyrektor Szkoły Podstawowej w Krempachach, Sławomir Plewa - nauczyciel Szkoły Podstawowej w Krempachach.

Ośrodek Sportowy „Pieniny” - koordynator Józef Dyda

Grażyna Noworolnik - dyrektor Szkoły Podstawowej im. Ks. Jana Twardowskiego w Tylmanowej, Łukasz Hurkała - nauczyciel Szkoły Podstawowej im. Ks. Jana Twardowskiego w Tylmanowej, Jadwiga Wolska - dyrektor Szkoły Podstawowej im. Władysława Orkana w Maniowach, Adrianna Berszakiewicz - nauczyciel Szkoły Podstawowej im. Władysława Orkana w Maniowach, Piotr Wojtaszek - dyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego we Frydmanie, Tomasz Brzyżek - nauczyciel Zespołu Szkolno-Przedszkolnego we Frydmanie.

Ośrodek Sportowy Rabka-Zdrój - koordynator Zbigniew Pistor

Ewa Machaj - dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 im. Adama Mickiewicza w Jabłonce, Jakub Janczy - nauczyciel Szkoły Podstawowej nr 1 im. Adama Mickiewicza w Jabłonce, Stanisława Smółka - dyrektor Szkoły Podstawowej im. Św. Jadwigi Królowej w Rabie Wyżnej, Michał Talaga - nauczyciel Szkoły Podstawowej im. Św. Jadwigi Królowej w Rabie Wyżnej, Marek Kościelniak - dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 im. Św. Jana Bosko w Skawie, Jacek Czyszczoń - nauczyciel Szkoły Podstawowej nr 1 im. Św. Jana Bosko w Skawie, Norbert Hanula - nauczyciel Szkoły Podstawowej nr 1 im. Św. Jana Bosko w Skawie, Daniel Siwor - nauczyciel Szkoły Podstawowej w Sieniawie, Agnieszka Waśko - nauczyciel Zespołu Szkół im. ks. prof. Józefa Tischnera w Rabce-Zdroju, Marek Waśko - nauczyciel Zespołu Szkół im. ks. prof. Józefa Tischnera w Rabce-Zdroju, Wiesław Perucki - nauczyciel I Liceum Ogólnokształcącego im. Eugeniusza Romera w Rabce-Zdroju, Alicja Rybińska-Zborek - nauczyciel Zespołu Szkół im. Bohaterów Westerplatte w Jabłonce, Michał Wójt - nauczyciel Zespołu Szkół im. Bohaterów Westerplatte w Jabłonce, Anna Rutkowska - nauczyciel Zespołu Szkół im. Bohaterów Westerplatte w Jabłonce.

Wystąpienie noworoczne starosty Krzysztofa Fabera

„Szanowni Państwo - drodzy Goście
Ostatnie lata dostarczają nam niespodziewanych sytuacji i wydarzeń na arenie światowej, które oddziaływują na nasze małe społeczności i muszą mieć wpływ na decyzje podejmowane przez lokalne władze. Dopiero co osłabła fala pandemii konronawirusa, po którym wciąż liczymy straty zarówno w wymiarze ekonomicznym, jak i społecznym. Niespełna rok temu dotknęła nas wiadomość o rozpoczętej wojnie za naszą wschodnią granicą, której skutki odczuwane są w wymiarze globalnym, a w naszym kraju w szczególności m.in. poprzez masowy napływ uchodźców wojennych.
W tych zmiennych, a zarazem niełatwych warunkach przyszło nam zarządzać zasobami samorządu powiatowego. Dzięki owocnej współpracy udało się osiągnąć i zrealizować szereg działań na terenie powiatu nowotarskiego.

Nakłady na szkoły

W bardzo ważnym obszarze jakim jest edukacja, która stanowi większą część budżetu powiatu nasze działania były prowadzone w zakresie inwestycyjnym jak również pełnej koordynacji nauczania.

Pomimo trudnej ogólnej sytuacji pod względem finansowym, (wzrost cen, inflacja) szczególnie na rynku budowlanym powiat kontynuuje dużą inwestycję jaką jest budowa Zespołu Szkół nr 1 z salą gimnastyczną oraz rozbudową Zespołu Placówek Szkolno-Wychowawczo Opiekuńczych w Nowym Targu wraz z zagospodarowaniem terenu. Jest to przedsięwzięcie na kwotę ponad 30 mln złotych. W roku ubiegłym udało się zakończyć pierwszy etap inwestycji o wartości ponad 10 mln złotych. Postęp robót pozwala nam wierzyć, że zgodnie z planem nowy rok szkolny 2023/2024 młodzież Zespołu Szkół nr 1 rozpocznie w nowych obiektach.

Spore nakłady zostały poczynione na rzecz szkoły powiatowej w Jabłonce - wykonano kotłownie oraz instalacje gazowe wraz z likwidacją kotłowni węglowej o wartości 750 tysięcy złotych. Na ten cel udało się uzyskać dofinansowanie ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w kwocie niemal 200 tys. złotych. Przeprowadzono termomodernizację budynku szkoły branżowej wraz z wymianą pokrycia dachowego za ponad 745 tys. złotych.

Obecnie trwa m.in. opracowanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej dotyczącej budowy windy osobowej wraz z dostosowaniem budynku Zespołu Szkół Ogólnokształcących Nr 1 w Nowym Targu do obowiązujących przepisów w zakresie bezpieczeństwa pożarowego.

Pełna obsługa organizacyjna w obszarze edukacji prowadzona jest przez Powiatowe Centrum Oświaty, które miało do wykonania szereg działań koordynacyjnych związanych z organizacją nauczania, opieki i wychowania dla uczniów z Ukrainy. Było również odpowiedzialne za planistyczną oraz finansowo-księgową obsługę wypłat w ramach Funduszu Pomocy przeznaczonego na organizację nauki, wychowania i opieki nad uczniami uchodźcami z Ukrainy (kwota ponad 800 tys. złotych). Ponadto obsługiwało dotację na tych uczniów i wychowanków w szkołach i placówkach dotowanych przez Powiat Nowotarski (kwota ponad 300 tys. złotych).Podkreślić należy dużą aktywność i zaangażowanie dyrektorów, nauczycieli, nauczycieli specjalistów, pedagogów oraz uczniów w pomoc dla uchodźców poprzez m.in. działania wolontariatu, zbiórki, opiekę nad uczniami przybywającymi do szkół, wsparcie udzielane przez poradnie psychologiczno - pedagogiczne.

Znaczącym wyzwaniem była organizacja rekrutacji do szkół prowadzonych przez powiat dużej liczby absolwentów klas ósmych spowodowanej wprowadzonymi przed kilku laty zmianami w zakresie możliwości nauki w szkole 6-latków. W roku szkolnym 2022/2023 w szkołach powiatowych rozpoczęło naukę ponad 2 tys. uczniów. Uruchomiono również kształcenie w dwóch nowych zawodach: w Zespole Szkół w Jabłonce w zawodzie technik grafiki i poligrafii cyfrowej, zaś w Zespole Szkół Technicznych i Placówek w Nowym Targu w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej.

Niewątpliwie sukcesem w obszarze oświaty było uzyskanie przez Powiat Nowotarski po raz kolejny tytułu „Samorządowego Lidera Edukacji” oraz tytułu „Lidera jakości kształcenia” w XI. Programie Certyfikacji „Samorządowy Lider Edukacji”.

Drogi w budowie

Również Powiatowy Zarząd Dróg ma za sobą pracowity rok. Łączne wydatki na infrastrukturę drogową w 2022 roku wyniosły ponad 33 mln złotych, w tym na inwestycje 21,5 mln złotych, a na remonty ponad 5 mln złotych. Ogromna cześć tych środków pochodziła ze źródeł zewnętrznych - do budżetu powiatu wpłynęło tytułem dofinansowania ponad 18 mln złotych, w tym niemal 7 mln złotych pochodziło z gmin, ponad 5 mln 700 tys. złotych z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg, 3 mln złotych z Funduszu Leśnego, a ponad 2 mln 600 tys. złotych z funduszy unijnych.

Spośród największych zakończonych inwestycji drogowych można wymienić trzeci etap projektu Modernizacja Połączenia Pienińskich Parków Narodowych za kwotę ponad 5 mln złotych. Rozbudowy dróg powiatowych były prowadzone w Długopolu (wraz z budową mostu za kwotę 3 mln 600 tys. złotych), Szaflarach i Bańskiej Niżnej (3 mln 200 tys. złotych), Lipnicy Małej (ponad 3 mln złotych),  Ludźmierzu (niemal 3 mln złotych), Bańskiej Wyżnej (ponad 2 mln 600 tys. złotych).

Na drodze Raba Wyżna - Podwilk w miejscowościach Harkabuz i Podsarnie przeprowadzono remont na tzw. „Drodze Solidarności” za kwotę ponad 3 mln 300 tys. złotych, z czego 3 mln złotych stanowiły środki z budżetu państwa dystrybuowane za pośrednictwem Funduszu Leśnego.
Przebudowano wiele przejść dla pieszych oraz wdrożono projekt umieszczenia radarowych wyświetlaczy prędkości na drogach powiatowych za kwotę niemal 300 tysięcy złotych.

Wiele inwestycji rozpoczętych w ubiegłym roku jest w trakcie realizacji. Jedną z nich jest rozbudowa drogi powiatowej Groń-Niedzica, obejmująca budowę mostu w miejscowości Trybsz. Jej wykonanie zapewni bezpieczną komunikację dla mieszkańców Spisza z pozostałą częścią naszego powiatu. Wartość tej inwestycji to ponad 15 mln 700 tys. złotych, z czego ponad 6 mln 600 tys. złotych stanowią środki z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg, a pozostałe środki gwarantują w równej kwocie Gmina Łapsze Niżne oraz powiat.

Trwa także rozbudowa drogi powiatowej w miejscowościach Ciche i Ratułów za ponad 7mln złotych, z czego niemal 5 mln złotych pozyskano z programu Polski Ład. Również ten program dofinansowuje w kwocie ponad 14 mln złotych inwestycję polegającą na rozbudowie, modernizacji i likwidacji skutków powodzi na drodze powiatowej stanowiącej strategiczny ciąg komunikacyjny dla regionu Pienin, a przebiegający w granicach gmin Nowy Targ i Ochotnica Dolna. Wartość całego przedsięwzięcia szacuje się na ponad 16 mln złotych.

Trwająca rozbudowa drogi w miejscowości Ponice stanowi koszt prawie 5 mln złotych, a miejscowości Lipnica Wielka niemal 2 mln złotych.

W tym miejscu pragnę podkreślić zaangażowanie gmin w realizację inwestycji drogowych na ich terenach. Bardzo dziękuję za zrozumienie potrzeb i aktywne włączanie się w poprawę stanu infrastruktury drogowej, która służy naszym mieszkańcom.

Wiele przedsięwzięć, nie tylko w obszarze infrastruktury drogowej, jest możliwych do wykonania wyłącznie przy pozyskaniu środków zewnętrznych, dlatego powiat aktywnie aplikuje do funduszy krajowych oraz unijnych. W ubiegłym roku, poza „drogowymi”, realizowane były projekty o różnorodnej tematyce o łącznej wartości 4,5 mln złotych, w ramach których dofinansowanie stanowiło kwotę ponad 2,5 mln złotych.

Szpital na drodze rozwoju

Na pełne uznanie zasługują działania dyrekcji Podhalańskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II w zakresie szeroko rozumianego rozwoju szpitala, a szczególnie infrastruktury ochrony zdrowia.

Przy wykorzystaniu dofinansowania z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 zakupiono aparaturę i sprzęt medyczny za 1 mln 100 tys. złotych oraz rozbudowano instalację gazów medycznych za pół miliona złotych. Na podniesienie poziomu bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych przeznaczono 600 tysięcy złotych.

W szpitalu zainstalowano również systemu obsługujący rejestrację czasu pracy, kontrolę dostępu do pomieszczeń wraz z kartami dostępu oraz system parkingowy.

Wcześniejsze działania Podhalańskiego szpitala zostały szczególnie wyróżnione w kwietniu ubiegłego roku podczas gali w Małopolskim Centrum Kultury „Sokół” w Nowym Sączu w plebiscycie „Fundusze Europejskie są w Małopolsce” na najlepsze lokalne przedsięwzięcie zrealizowane z pomocą środków unijnych. Wśród wyróżnionych znalazły się aż dwie szpitalne inwestycje: „Zapewnienie opieki koordynowanej w zakresie kardiologii w Podhalańskim Szpitalu Specjalistycznym w Nowym Targu dla mieszkańców Subregionu Podhalańskiego” oraz „Kompleksowa termomodernizacja Podhalańskiego Szpitala Specjalistycznego w Nowym Targu z wykorzystaniem technologii odnawialnych źródeł energii”. To najcenniejsze z nagród, jakie można otrzymać, ponieważ przyznane za sprawą głosów oddanych przez mieszkańców regionu.

Ze środków unijnych realizowany jest w strukturach szpitala projekt „Deinstytucjonalizacja szansą na dobrą zmianę”, którego celem jest przetestowanie środowiskowego modelu usług medycznych i społecznych dla osób z doświadczeniem kryzysu psychicznego, który dotyczy coraz szerszych kręgów społeczeństwa. Skalę problemu obrazuje liczba klientów, którzy skorzystali z usług powstałego w ramach projektu Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego - od roku 2019 było to ponad 2800 osób.

Szpital uczestniczy również w wieloletnim projekcie partnerskim - Małopolski System Informacji Medycznej MSIM, którego celem jest utworzenie Regionalnej Platformy Wymiany Elektronicznej Dokumentacji Medycznej w Województwie Małopolskim. W ramach projektu wydatkowano w roku 2022 kwotę ponad 1 mln 800 tys. złotych.

Szpital odpowiadając na ważną potrzebę wyrażaną przez osoby chore na nowotwory oraz ich rodziny i opiekunów zamierza utworzyć oddział chemioterapii dziennej. Sam koszt prac budowlanych związanych z tym przedsięwzięciem i przewidzianych na ten rok szacuje się na niemal 9 mln złotych. Powiat w pełni wspiera działania dyrekcji mające na celu poprawę bezpieczeństwa zdrowotnego mieszkańców.

Bezpieczeństwo socjalne

Bezpieczeństwo socjalne to również pomoc oferowana rodzinom, osobom niesamodzielnym oraz osobom z niepełnosprawnościami, którą realizuje Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nowym Targu. W 2022 roku udzieliło ono wsparcia 118 rodzinom zastępczym, w których przebywało 175 dzieci. Prowadziło również stałą promocję rodzicielstwa zastępczego.

Finansowe wsparcie zapewniono także 51 pełnoletnim wychowankom pieczy zastępczej oraz ośrodków wychowawczych i socjalizacyjnych dla młodzieży z tytułu kontynuowania nauki, usamodzielnienia, zakwaterowania oraz zagospodarowania. Utworzono Placówkę Opiekuńczo-Wychowawczą typu socjalizacyjnego „Przystań Radosne Jutro” we Wróblówce dla 14 wychowanków.

PCPR nadzorowało prowadzenie na terenie powiatu placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego w Dursztynie, Spytkowicach i Szaflarach. Każda z Placówek przeznaczona jest dla 8 wychowanków.

Ważnym krokiem usprawniającym działalność w zakresie pomocy społecznej było utworzenie Powiatowego Zespołu Domów Pomocy Społecznej z siedzibą główną w Zaskalu poprzez połączenie DPS-ów w Zaskalu i Rabce-Zdroju. Zespół domów zapewnia miejsca i opiekę dla 125 osób - w podeszłym wieku, przewlekle somatycznie chorych oraz osób z niepełnosprawnościami.

W 2022 r. przystąpiono do realizacji Programu PFRON Samodzielność - Aktywność - Mobilność pn. „Mieszkanie dla absolwenta”. Celem Programu jest wzrost niezależności osób niepełnosprawnych oraz ułatwienie im aktywności zawodowej i społecznej poprzez zapewnienie samodzielnego mieszkania.

Przystąpiono również do realizacji Programu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Samodzielność – Aktywność – Mobilność pn. „Dostępne mieszkanie”, który ma na celu zapewnienie dla osób niepełnosprawnych mieszkania wolnego od barier architektonicznych, jako podstawy samodzielnego realizowania planów zawodowych i społecznych.

W ramach pilotażowego programu „Aktywny Samorząd” finansowanego ze środków PFRON podpisano 63 umowy z osobami niepełnosprawnymi w sprawie dofinansowania: zakupu sprzętu elektronicznego i oprogramowania, szkoleń w zakresie obsługi zakupionych urządzeń elektronicznych i oprogramowania, przystosowania samochodów i prawa jazdy, zakupu protez kończyn górnych i dolnych, wózków i skuterów o napędzie elektrycznym oraz ich napraw, utrzymania aktywności zawodowej osoby niepełnosprawnej poprzez zapewnienie opieki dla osoby zależnej (dziecka przebywającego w żłobku lub przedszkolu), a także uzyskania wykształcenia na poziomie wyższym.

Wyzwania

Dla Powiatowego Urzędu Pracy w Nowym Targu rok 2022 był rokiem nowych wyzwań związanych między innymi z przybyciem na teren Polski ukraińskich uchodźców wojennych. Podjęto w tym zakresie szereg działań. Na terenie urzędu uruchomiono punkt informacyjny zarówno dla obywateli Ukrainy, jak i pracodawców, od których pozyskiwane były oferty pracy. Wyznaczeni pracownicy urzędu przy udziale zatrudnionego tłumacza języka ukraińskiego w szerokim zakresie udzielali wsparcia uchodźcom. Ważną inicjatywą w zakresie udzielania pomocy było nawiązanie współpracy z każdą gminą na terenie powiatu nowotarskiego. Efektem podjętych działań było pozyskanie ofert pracy oraz skierowanie do programu stażu 66 osób narodowości ukraińskiej.

Ponadto urząd podejmował szereg działań w zakresie aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych oraz łagodzenia wciąż dotkliwych skutków pandemii COVID-19.

Urząd pracy pozyskał na 2022 rok prawie o 3 mln zł więcej środków finansowych niż w roku poprzednim na wsparcie różnymi instrumentami wynikającymi z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy klientów - zarówno osób bezrobotnych jak i pracodawców, dysponując tym samym kwotą ponad 15 mln złotych. W ramach tych środków, dofinansowanie zostało przekazane pracodawcom na utworzenie 115 nowych miejsc pracy oraz na wsparcie finansowe 232 przedsiębiorczych osób na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej. Ponadto urząd udzielił pomocy 634 osobom bezrobotnym w zdobyciu praktycznych umiejętności zawodowych umożliwiając im realizację programu stażu.
W 2022 r. PUP realizował dwa projekty współfinansowane z UE w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego o wartości prawie 9 mln złotych.

Trudny okres dla kultury

Dla instytucji kultury ostatnie lata były trudnym okresem, co związane było z obostrzeniami wynikającymi z pandemii koronawirusa. Sytuacja ta bardzo odbiła się na kondycji jednostek kulturalnych, również na terenie powiatu nowotarskiego. Pomimo to w ubiegłym roku możemy zauważyć już stopniowe odradzanie się działalności kulturalnej i sportowej.

Dużą aktywnością wykazał się Teatr Lalek „Rabcio”, który zagrał 178 spektakli dla 22 555 widzów. W ciągu roku odbyło się w tam 26 imprez artystycznych z których skorzystało około 9 000 widzów (koncerty, warsztaty, spektakle, konferencje, promocje książek, itp.). W 2022 r. zrealizowano 3 premiery: „Piękna i Bestia” w reżyserii Andrzeja Rozhina, „Ballady i romanse” w reżyserii Filipa Bochenka - spektakl dla młodzieży, premiera zrealizowana przy współpracy ze Stowarzyszeniem Przyjaciół „Rabcia” oraz spektakl „W Międzyczasie” również w reżyserii Filipa Bochenka, w którym po raz pierwszy wzięły udział dzieci ze szkół podstawowych.

W listopadzie ubiegłego roku podczas gali, która odbyła się w Teatrze „Rabcio”, Stowarzyszenie Kulturowy Gościniec przyznało naszej instytucji nagrodę - statuetkę w kategorii „Kulturowe miejsce roku 2022”.

W 2022 roku Muzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju odwiedziły 9123 osoby, w 86 lekcjach muzealnych wzięło udział 2576 osób, przeprowadzono 46 warsztatów edukacyjnych w których wzięło udział ponad 1200 osób. Zaprezentowano cztery wystawy czasowe.

Po dwóch latach spowodowanych pandemią Covid-19 udało się na nowo zorganizować konkurs recytatorski im. Antoniny Zachary Wnękowej dla dzieci i młodzieży, który swą tradycją sięga lat osiemdziesiątych XX wieku.
W ramach „I Gorczańskich Koncertów Organowych i Kameralnych” w muzeum odbyły się cztery koncerty w których swe umiejętności zaprezentowali muzycy z kraju i zagranicy.

Powiatowe Centrum Kultury w Nowym Targu może natomiast pochwalić się sukcesami swoich podopiecznych - dzieci i młodzież biorąca udział w zajęciach plastycznych zdobyła ponad 230 nagród i wyróżnień w konkursach międzynarodowych, ogólnopolskich, wojewódzkich i rejonowych.
Ogromny sukces osiągnęli uczestnicy zajęć modelarni lotniczej w kategorii modeli sterowanych magnetycznie F1E. Podczas Mistrzostw Europy w mieście Tourda w Rumunii - zdobyli brązowy medal drużynowo. Również wysokie lokaty osiągnęli na Mistrzostwach Polski.

W zajęciach kulturalnych organizowanych przez centrum brało udział 400 osób, a w zajęciach pozalekcyjnych sportowych ponad 300 osób.

W ramach systemu współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży Szkolnego Związku Sportowego zorganizowano 183 zawody sportowe na terenie powiatu. Powiat Nowotarski w ramach tego systemu za rok szkolny 2021/2022 zajął drugie miejsce ustępując jedynie miastu Kraków.

Problem rozwiązany

Chciałbym wspomnieć jeszcze o kwestii dotyczącej tylko jednej z gmin naszego powiatu, ale jakże istotnej dla jej mieszkańców - scalenia gruntów w Lipnicy Wielkiej. Była to sprawa od wielu lat prowadzona przez starostę, która w dużym stopniu wpływała na powiatowe działania w zakresie geodezji i budownictwa.

Problem, który rozpoczął się w latach 80. właśnie został rozwiązany. Dotyczył on ciągnących się latami postępowań scaleniowych, które uniemożliwiały obrót prawny nieruchomościami. Mieszkańcy Lipnicy Wielkiej od lat zmagali się z utrudnieniami dotyczącymi między innymi potwierdzania u notariusza sprzedaży ziemi, czy też uzyskiwania pozwolenia na budowę. Ustawa dotycząca scalenia we wsi Lipnica Wielka została przyjęta przez sejm we wrześniu ubiegłego roku i jest już podpisana przez Prezydenta RP. Bardzo dziękuję wszystkim osobom i środowiskom, które wspierały ten proces i walczyły o rozwiązanie tego problemu blokującego rozwój orawskiej gminy i życiowe decyzje jej mieszkańców.

Pomoc Ukrainie

Chciałbym też podziękować wszystkim, którzy zaangażowali się w jakiejkolwiek formie w pomoc naszym wschodnim sąsiadom dotkniętym wojną. Pragnę przypomnieć, że powiat również włączył się w te działania. Nasz magazyn pomocy został utworzony w marcu w ramach Wojewódzkiego Systemu Koordynacji Pomocy dla Ukrainy. Ta forma wsparcia funkcjonowała nieustannie przez około 100 dni. Nasza początkowa aktywność skupiała się na przyjmowaniu darów, ich segregacji i pakowaniu. W całym okresie działalności wysłaliśmy na Ukrainę 52 palety darów w 3 transportach za pośrednictwem Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych. Wraz z napływem obywateli Ukrainy na teren powiatu nowotarskiego nasza pomoc skupiła się na wydawaniu uchodźcom na miejscu produktów niezbędnych do codziennej egzystencji. Wydaliśmy ponad 150 palet darów. Kolejny raz serdecznie dziękuję wszystkim ofiarodawcom, którzy przekazywali dary do naszego magazynu, jak również tym, którzy podejmowali współpracę z nami. Podziękowania kieruję również do pracowników starostwa oraz wolontariuszy, którzy zaangażowani byli w działalność magazynu, poświęcając swój czas i energię na pomoc potrzebującym.

Powiat Nowotarski w dalszym ciągu aktywnie włącza się w pomoc obywatelom Ukrainy, którzy przebywają na naszym terenie. Obecnie realizujemy obsługę logistyczną oraz finansowo – rozliczeniową 184 hoteli, pensjonatów i pokoi w gospodarstwach agroturystycznych, które dają schronienie uchodźcom. O skali zadania niech świadczą liczby: 2 240 osób korzystających z tej formy pomocy i ponad 46 milionów złotych rozliczonych z tego tytułu środków. Również i to nie byłoby możliwe bez zaangażowania pracowników powiatu, którym dziękuję za ogrom pracy i energii włożonej w to przedsięwzięcie.

Z tego miejsca chciałbym podziękować Państwu za całoroczną współpracę. Dziękuję parlamentarzystom, samorządowcom, w szczególności burmistrzom i wójtom, przedstawicielom służb, inspekcji i straży, powiatowym jednostkom, pracownikom starostwa powiatowego, przedstawicielom organizacji pozarządowych i wszystkim zaangażowanym w rozwój naszej powiatowej wspólnoty samorządowej.

Życzę Wszystkim wszystkiego najlepszego w rozpoczynającym się roku!”.

Śródtytuły pochodzą od redakcji.